AI đang thay đổi cách chúng ta làm việc, và các nhà thiết kế tự do cũng không nằm ngoài cuộc chơi đó. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những tác động của AI đến nghề thiết kế và trang bị cho bạn những kiến thức cần thiết để đối mặt với tương lai.
Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo thế hệ mới trong hai năm qua đã tạo nên một làn sóng đột phá chưa từng có. Người tiêu dùng trên toàn cầu đã nhanh chóng đón nhận công nghệ này, mở ra những tiềm năng vô hạn cho việc chuyển đổi các ngành công nghiệp. Đặc biệt trong lĩnh vực thiết kế, sự xuất hiện của các công cụ sáng tạo như DALL-E, Midjourney và Adobe Firefly đã đặt ra những câu hỏi đầy thách thức về tương lai của các nhà thiết kế. Liệu AI sẽ là một đối thủ cạnh tranh hay một công cụ hỗ trợ đắc lực cho sự sáng tạo của con người?
Để tìm câu trả lời, nền tảng 99designs đã tiến hành một cuộc khảo sát quy mô lớn với hơn 10.000 nhà thiết kế freelance đến từ 135 quốc gia. Kết quả nghiên cứu không chỉ cho thấy sự đa dạng trong cách các nhà thiết kế ứng dụng AI vào công việc hàng ngày mà còn phản ánh sự thay đổi nhanh chóng trong thái độ của cộng đồng sáng tạo đối với công nghệ này.
Từ đó, chúng ta có cái nhìn sâu sắc hơn về tác động của AI đến tài chính và sự nghiệp của các designer, đồng thời dự báo vai trò quan trọng của AI trong việc định hình tương lai của ngành thiết kế – sáng tạo trên thế giới.
AI – Đồng minh sáng tạo của Freelance Designer
Mặc dù nhiều người lo ngại rằng AI sẽ thay thế công việc của các nhà thiết kế, thực tế lại cho thấy một bức tranh khác. Không chỉ một số ít, mà đến 52% nhà thiết kế tự do đã tích cực sử dụng các công cụ AI trong công việc của họ, tăng đáng kể so với 39% vào năm 2023. Thậm chí, 24% số người còn lại cũng bày tỏ mong muốn được làm việc với AI trong tương lai gần. Điều này cho thấy AI đang dần trở thành một công cụ hỗ trợ đắc lực cho quá trình sáng tạo của các nhà thiết kế.
Thú vị hơn nữa, việc áp dụng AI còn có sự phân hóa theo thế hệ. Các nhà thiết kế trẻ thuộc thế hệ Gen Z là những người tiên phong trong việc sử dụng công nghệ này. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là ngay cả thế hệ Baby Boomer, vốn thường dè dặt hơn với công nghệ mới, cũng đã bắt đầu thể hiện sự quan tâm. 31% nhà thiết kế thuộc thế hệ này cho biết họ muốn khám phá tiềm năng của AI trong công việc của mình. Điều này cho thấy AI không chỉ là xu hướng của giới trẻ mà còn có sức hấp dẫn đối với các nhóm tuổi khác nhau.
Nguồn ảnh: 99designs
GagaSnaga, một nhà thiết kế kiến trúc trên 99designs chia sẻ rằng cô thường sử dụng các công cụ AI để nâng cao chất lượng hình ảnh kiến trúc. Cô đặc biệt đánh giá cao khả năng biến những phác thảo tay ban đầu thành các bản render cơ bản chỉ trong vài phút. Điều này giúp GagaSnaga có thể nhanh chóng hình dung không gian thiết kế và hiểu rõ hơn về yêu cầu của khách hàng. Mặc dù chất lượng của các bản render này chưa thể sánh bằng các phần mềm chuyên dụng, nhưng nó đã cung cấp một nền tảng vững chắc để phát triển ý tưởng thiết kế.
Không chỉ GagaSnaga mà nhiều nhà thiết kế khác cũng đang tích cực ứng dụng AI vào công việc của mình. Các khảo sát gần đây cho thấy, việc sử dụng AI trong thiết kế đang ngày càng phổ biến. Cụ thể, 56% nhà thiết kế cho biết họ sử dụng AI để tạo ra những ý tưởng thiết kế mới lạ, 42% dùng AI để viết nội dung, 31% tự động hóa các tác vụ lặp đi lặp lại và 23% tận dụng AI để phân tích dữ liệu.
Điều này chứng tỏ rằng AI không chỉ là một công cụ hỗ trợ mà còn là một người bạn đồng hành đắc lực, giúp các nhà thiết kế tăng năng suất và sáng tạo hơn trong công việc.
Sự thay đổi trong cách Freelance Designer nhìn nhận về AI
Thái độ của các nhà thiết kế đối với AI đang có những chuyển biến đáng ghi nhận. Mặc dù ban đầu, nhiều người tỏ ra lo ngại về tác động của AI đối với sự sáng tạo, nhưng trong vòng một năm qua, một làn sóng lạc quan đã tràn ngập cộng đồng thiết kế. Theo một cuộc khảo sát gần đây, đến 56% designer bày tỏ sự hào hứng với tiềm năng của AI thế hệ mới.
Điều này cho thấy, các nhà thiết kế ngày càng nhận thức rõ về khả năng của AI trong việc hỗ trợ và nâng cao quá trình sáng tạo. Sự lạc quan này phần lớn đến từ việc chất lượng của các công cụ AI được cải thiện đáng kể và việc họ hiểu rõ hơn về cả điểm mạnh và hạn chế của công nghệ AI.
Bên cạnh đó, sự thay đổi trong hành vi của khách hàng cũng thúc đẩy các designer mở lòng hơn với AI. Khi khách hàng ngày càng kỳ vọng những sản phẩm thiết kế độc đáo và được cá nhân hóa, AI trở thành một công cụ hữu ích để đáp ứng những yêu cầu này. Nhìn chung, các nhà thiết kế tin rằng AI sẽ mang lại nhiều cơ hội hơn là thách thức cho sự nghiệp của họ. 39% số người được khảo sát cho rằng AI sẽ có tác động tích cực trong dài hạn, trong khi chỉ có 29% lo ngại về những ảnh hưởng tiêu cực.
Các nhà thiết kế đang đặt nhiều kỳ vọng vào AI, và không khó hiểu tại sao. Phần lớn các nhà thiết kế tin rằng AI sẽ giúp họ làm việc hiệu quả hơn và sáng tạo hơn. Cụ thể, 81% cho rằng AI sẽ tăng tốc quá trình thiết kế, giúp họ tiết kiệm thời gian và năng lượng. Ngoài ra, 69% tin rằng AI sẽ góp phần cải thiện quá trình sáng tạo, mở ra những góc nhìn mới và các ý tưởng tốt hơn.
Nguồn ảnh: 99designs
Một lợi ích đáng kể khác của AI là cho phép các nhà thiết kế tập trung vào những công việc mang tính sáng tạo cao hơn. 61% cho biết họ sẽ có nhiều thời gian hơn để thực hiện những ý tưởng độc đáo và sáng tạo, thay vì phải mất quá nhiều thời gian cho các công việc lặp đi lặp lại. Hơn nữa, AI còn mở ra những cơ hội nghề nghiệp mới, giúp các nhà thiết kế khám phá những lĩnh vực chưa từng khai thác trước đây.
Khi phân tích theo thế hệ, một xu hướng rõ ràng đã được ghi nhận: Các nhà thiết kế trẻ, đặc biệt là thế hệ Gen Z, tỏ ra lạc quan hơn về tương lai của AI trong lĩnh vực thiết kế. Điều này có thể giải thích bởi việc họ đã quen thuộc với công nghệ từ nhỏ và sẵn sàng đón nhận những đổi mới. Trong khi đó, các thế hệ đi trước có thể cần thêm thời gian để thích nghi và hiểu rõ hơn về tiềm năng của AI.
Designer chịu ảnh hưởng về mặt tài chính
Tương lai tài chính của các nhà thiết kế tự do đang có những chuyển biến đáng kể dưới tác động của trí tuệ nhân tạo (AI). Điều này cho thấy AI đang đóng một vai trò quan trọng, cả trong việc thúc đẩy và gây ảnh hưởng đến thu nhập của các nhà thiết kế.
Khi được hỏi về thu nhập năm nay, 58% nhà thiết kế tự do dự đoán sẽ tăng thu nhập so với năm trước, 23% cho biết giữ nguyên, và chỉ 19% lo ngại về việc giảm thu nhập. Sự ảnh hưởng của AI đến thu nhập của các nhà thiết kế ngày càng rõ rệt. Năm 2024, 61% nhà thiết kế cho biết AI đã tác động đến thu nhập của họ, tăng từ 45% vào năm 2023.
Mặc dù một số nhà thiết kế lo ngại rằng AI sẽ làm giảm thu nhập, nhưng phần lớn các nhà thiết kế đều lạc quan. 80% tin rằng AI sẽ tiếp tục tác động đến thu nhập tương lai của họ, với 47% kỳ vọng AI sẽ tăng thu nhập và 33% lo ngại về việc giảm thu nhập. Khi phân tích theo thế hệ, chúng ta thấy sự khác biệt rõ rệt.
Thế hệ Gen Z, những người đã sớm làm quen với AI, có tỷ lệ lạc quan cao nhất: 44% cho biết AI đã giúp tăng thu nhập trong năm nay. Tỷ lệ này lần lượt giảm dần ở các thế hệ Millennials (27%), Gen X (25%) và Baby Boomers (17%).
Nguồn ảnh: 99designs
Điều đáng chú ý là ở mọi thế hệ, đa số các nhà thiết kế đều kỳ vọng AI sẽ mang lại thu nhập cao hơn trong tương lai. Ví dụ, 57% Gen Z, 41% Millennials, 38% Gen X và 36% Baby Boomers tin rằng AI sẽ giúp tăng thu nhập trong thời gian tới. Điều này có thể giải thích bởi AI có khả năng tự động hóa nhiều công việc lặp đi lặp lại, giúp các nhà thiết kế tiết kiệm thời gian và tập trung vào những công việc sáng tạo hơn, từ đó nâng cao năng suất làm việc và mở ra cơ hội nhận được nhiều dự án hơn.
Bên cạnh đó, AI còn hỗ trợ các nhà thiết kế tạo ra những sản phẩm chất lượng cao hơn, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng, từ đó giúp tăng giá trị sản phẩm và dịch vụ. Tuy nhiên, bên cạnh những kỳ vọng tích cực, cũng có những lo ngại về việc AI có thể thay thế con người trong một số công việc thiết kế đơn giản. Điều này đặt ra yêu cầu các nhà thiết kế cần không ngừng nâng cao kỹ năng và kiến thức để thích nghi với những thay đổi của thị trường.
Designer tận dụng AI để bảo vệ sự nghiệp sáng tạo trong tương lai
Trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ mang đến những cơ hội mới để tăng thu nhập mà còn định hình lại tương lai của ngành thiết kế sáng tạo. Với 63% nhà thiết kế tin rằng AI sẽ tạo ra những vai trò hoàn toàn mới trong lĩnh vực này, việc nâng cao kỹ năng AI đang trở thành yếu tố quan trọng để các nhà thiết kế có thể thích nghi và phát triển.
Việc học cách sử dụng hiệu quả các công cụ AI không chỉ là một lựa chọn mà còn là một yêu cầu thiết yếu để theo kịp sự đổi mới nhanh chóng của ngành. Chỉ có một số ít nhà thiết kế cho rằng việc này là không cần thiết, điều này cho thấy sự đồng thuận chung về việc hợp tác giữa con người và AI sẽ là tương lai của sáng tạo.
Như Valeria S. đã nhấn mạnh, sự sáng tạo của con người là một quá trình tổng hợp, bao gồm cả những yếu tố cảm xúc, trải nghiệm và trực giác mà AI không thể thay thế hoàn toàn. AI có thể hỗ trợ quá trình sáng tạo bằng cách cung cấp những công cụ mạnh mẽ để tạo ra ý tưởng, nhưng chính sự cảm thụ, sự tinh tế và cái tôi độc đáo của mỗi nhà thiết kế mới tạo nên những tác phẩm nghệ thuật thực sự.
Nguồn ảnh: Vecteezy
Trong tương lai, vai trò của designer sẽ có những chuyển biến vô cùng sâu sắc. Thay vì đơn thuần tạo ra sản phẩm, nhà thiết kế sẽ trở thành những người điều khiển công nghệ. Họ sẽ định hướng cho AI, đưa ra các yêu cầu và tiêu chí để AI tạo ra nhiều phương án thiết kế khác nhau. Sau đó, designer sẽ sử dụng khả năng sáng tạo và kinh nghiệm của mình để đánh giá, lựa chọn và hoàn thiện các phương án này.
Sự kết hợp giữa khả năng sáng tạo của con người và sức mạnh tính toán của AI hứa hẹn sẽ tạo ra những tác phẩm không chỉ đẹp mà còn tối ưu nhất, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường. Ví dụ, trong thiết kế thời trang, AI có thể tạo ra hàng ngàn mẫu thiết kế dựa trên các xu hướng hiện hành, còn nhà thiết kế sẽ lựa chọn và chỉnh sửa để tạo ra những bộ sưu tập mang đậm dấu ấn cá nhân
Cân bằng giữa tiềm năng và rủi ro khi sử dụng AI trong thiết kế
Theo một khảo sát gần đây, đa số các nhà thiết kế (76%) bày tỏ sự quan ngại sâu sắc về các vấn đề đạo đức liên quan đến AI sinh sản. Cụ thể, họ lo ngại về việc AI có thể tạo ra những nội dung sai lệch, gây hiểu lầm hoặc thậm chí là độc hại. Bên cạnh đó, 74% số người được hỏi cũng cho rằng cần có những quy định rõ ràng để quản lý việc phát triển và ứng dụng AI, nhằm đảm bảo rằng công nghệ này được sử dụng một cách có trách nhiệm và an toàn.
Cụ thể hơn, những lo ngại cụ thể của các designers có thể kể đến:
Vấn đề bản quyền: Vấn đề bản quyền đối với các sản phẩm do AI tạo ra đang là một trong những thách thức lớn nhất của thời đại. Ai sẽ là người nắm giữ bản quyền khi một bức tranh được tạo ra hoàn toàn bởi một thuật toán AI, dựa trên hàng triệu hình ảnh được thu thập từ khắp nơi trên internet? Người lập trình thuật toán, người cung cấp dữ liệu, hay chính AI?
Những câu hỏi này đặt ra nhiều tranh cãi và chưa có câu trả lời cuối cùng. Sự mơ hồ về vấn đề bản quyền có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đến ngành sáng tạo, khi các nghệ sĩ lo ngại về việc các tác phẩm của họ bị sử dụng trái phép để huấn luyện mô hình AI.
Vi phạm bản quyền: Việc sử dụng các tác phẩm nghệ thuật để huấn luyện mô hình AI mà không có sự đồng ý của tác giả là một hành vi vi phạm bản quyền nghiêm trọng, không chỉ gây thiệt hại về mặt kinh tế cho các tác giả mà còn làm giảm động lực sáng tạo của họ. Điều này tương tự như việc lấy cắp ý tưởng và kết quả lao động của người khác. Đã có nhiều trường hợp các công ty công nghệ lớn bị kiện vì đã sử dụng các tác phẩm nghệ thuật để huấn luyện mô hình AI mà không có sự đồng ý của tác giả.
Bên cạnh đó, việc xác định chính xác nguồn gốc của các dữ liệu được sử dụng để huấn luyện mô hình AI là rất khó khăn, khiến cho việc chứng minh một hành vi vi phạm bản quyền trở nên phức tạp hơn. Để giải quyết vấn đề này, cần xây dựng một cơ sở dữ liệu toàn cầu về các tác phẩm nghệ thuật và có những cơ chế cấp phép rõ ràng và minh bạch. Ngoài ra, sự hợp tác giữa các nhà làm luật, các công ty công nghệ, các tổ chức bảo vệ bản quyền và các nghệ sĩ là điều cần thiết để tìm ra những giải pháp hiệu quả.
Tốc độ phát triển quá nhanh: Tốc độ phát triển của AI đã vượt xa những dự đoán của chúng ta. Nếu như trước đây, việc phát triển một thuật toán AI mới có thể mất nhiều năm, thì ngày nay, quá trình này có thể được rút ngắn chỉ trong vài tháng, thậm chí vài tuần. Sự phát triển chóng mặt này đã đặt ra những thách thức chưa từng có cho việc xây dựng các khung pháp lý và đạo đức để quản lý công nghệ này.
Khung pháp lý hiện hành thường không thể theo kịp tốc độ phát triển của AI, dẫn đến những khoảng trống pháp lý và tạo điều kiện cho các hành vi vi phạm pháp luật. Ví dụ, việc sử dụng AI để tạo ra tin giả, deepfake đang trở thành một vấn đề nan giải. Nếu không có một khung pháp lý và đạo đức rõ ràng, AI có thể được sử dụng để thực hiện các hành vi xấu, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho xã hội.
Vì vậy, việc xây dựng một khung pháp lý và đạo đức hiệu quả để quản lý AI là một nhiệm vụ cấp bách và đòi hỏi sự hợp tác của toàn xã hội.
Nguồn ảnh: iconscout
Định kiến trong AI: Các mô hình AI có thể kế thừa những định kiến sẵn có trong dữ liệu huấn luyện, dẫn đến việc tạo ra các sản phẩm thiết kế mang tính phân biệt đối xử. Ví dụ, một công cụ thiết kế thời trang có thể tạo ra các mẫu quần áo chủ yếu dành cho phụ nữ có vóc dáng mảnh khảnh, trong khi bỏ qua các kích cỡ và hình dáng cơ thể khác.
Những định kiến này không chỉ làm giảm tính công bằng mà còn có thể củng cố các bất bình đẳng xã hội hiện có. Để giải quyết vấn đề này, cần thu thập dữ liệu đại diện cho đa dạng của xã hội và xây dựng các cơ chế để kiểm tra và đánh giá các mô hình AI. Đồng thời, cần có sự tham gia của các nhà khoa học, kỹ sư, nhà xã hội học và các bên liên quan khác để xây dựng một bộ nguyên tắc đạo đức chung cho việc phát triển và sử dụng AI.
Mất việc làm: Sự trỗi dậy của trí tuệ nhân tạo (AI) đang đặt ra những thách thức chưa từng có đối với thị trường lao động, đặc biệt là trong lĩnh vực thiết kế. Việc tự động hóa các công việc thiết kế đồ họa, UI/UX, kiến trúc và sản phẩm bởi AI đang diễn ra với tốc độ chóng mặt, đe dọa làm mất đi việc làm của hàng triệu người.
Giống như các cuộc cách mạng công nghiệp trước đây, sự thay đổi này có thể gây ra làn sóng thất nghiệp lớn và làm gia tăng bất bình đẳng xã hội. Để đối phó với tình hình này, việc đào tạo lại lực lượng lao động và xây dựng các chính sách hỗ trợ việc làm là vô cùng cấp thiết.
Để giải quyết những thách thức này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các nhà thiết kế, các nhà khoa học, các nhà hoạch định chính sách và toàn xã hội. Việc xây dựng một hệ thống đạo đức rõ ràng cho AI, cùng với các quy định pháp lý phù hợp, là điều cấp thiết. Bên cạnh đó, việc nâng cao nhận thức về AI và tác động của nó đối với xã hội cũng là một yếu tố quan trọng.
Tạm kết
Tương lai của các freelancer designer trong thời đại AI là một bức tranh đầy màu sắc. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, các designer sẽ có nhiều cơ hội để thể hiện tài năng và khẳng định bản thân. Tuy nhiên, để thành công, họ cần sẵn sàng đối mặt với những thay đổi và không ngừng học hỏi, thích nghi. Bên cạnh đó, bạn cũng cần biết rằng dù AI có phát triển đến đâu, yếu tố con người vẫn luôn là cốt lõi trong quá trình thiết kế.
Sự cảm xúc, sự sáng tạo, khả năng kể chuyện và thấu hiểu khách hàng là những giá trị mà AI không thể thay thế hoàn toàn. Các freelancer designer cần tận dụng AI như một công cụ hỗ trợ, nhưng đồng thời cũng cần phát huy tối đa những thế mạnh riêng biệt của bản thân.
Nguồn tham khảo: 99designs
Bông Cải
Hệ thống Đào tạo Thiết kế, Kỹ xảo & Game – Arena Multimedia sở hữu hai chương trình đào tạo tiên tiến mang tên Graphic Design & Interactive Media (GDIM) và Animation, VFX & Gaming (AVG). Với mục tiêu đào tạo chuyên sâu về Thiết kế Truyền thông (Communication Design) và Sản xuất nội dung giải trí (Entertainment Design), GDIM và AVG có sự rút gọn về thời gian nhưng sẽ có sự tập trung cao hơn, học và rèn luyện học sâu hơn về kiến thức và kỹ năng làm nghề, nhằm chuẩn bị cho một tương lai có nhiều cơ hội nhưng không ít thách thức và đòi hỏi ngày càng khắt khe hơn từ phía doanh nghiệp tuyển dụng. Chương trình Graphic Design & Interactive Media (GDIM): – Học kỳ 1: Thiết kế hình ảnh truyền thông (Visual Communication Design) – Học kỳ 2: Thiết kế thương hiệu (Branding Design) – Học kỳ 3: Đồ họa chuyển động và xây dựng nội dung video (Motion Graphics & Video content) – Học kỳ 4: Phát triển sản phẩm kỹ thuật số (Digital Product Development) Chương trình Animation, VFX & Gaming (AVG): – Học kỳ 1: Tiền sản xuất Hoạt hình và Games (Pre-Production for Animation & Games) – Học kỳ 2: Thiết kế tạo hình 3D cho Game, VFX và hoạt hình (3D Art and Design for Animation, Games & VFX) – Học kỳ 3: Diễn hoạt 3D trong Hoạt hình, Game và VFX (Advanced 3D for Animation, Games & VFX with Electives & Generative AI) – Học kỳ 4A (lựa chọn): 3D thời gian thực và Thiết kế đồ hoạ Game (Real Time 3D & Game Art) – Học kỳ 4B (lựa chọn): Kỹ xảo trong Hoạt hình, Phim và Game (Visual Effects for Animation, Films & Game) Xem chi tiết chương trình đào tạo: https://www.arena-multimedia.vn/chuong-trinh-dao-tao/ Đăng ký tư vấn chương trình học: https://www.arena-multimedia.vn/dang-ky-hoc/ |